पॉलीग्राफ म्हणजे काय? पॉलीग्राफ, ज्याला सामान्यतः लाय डिटेक्टर म्हणून संबोधले जाते, हे एक मशीन आहे जे कायद्याची अंमलबजावणी करणार्‍या व्यक्तींच्या शारीरिक प्रतिसादांची चाचणी घेण्यासाठी वापरतात. त्याचे बोलचाल नाव असूनही, पॉलीग्राफ खोटे शोधत नाही आणि बहुतेक पॉलीग्राफ परीक्षक म्हणतील की ते विशेषतः खोटेपणासाठी तपासत नाहीत, परंतु फसव्या प्रतिक्रियांसाठी.

बहुतेक लोक खोटे बोलत नाहीत या सिद्धांतानुसार पॉलीग्राफचा वापर केला जातो. काही चिंता किंवा अस्वस्थतेच्या भावनांशिवाय फसवणे. हे या कल्पनेतून उद्भवते की बहुतेक लोकांना एकतर आपण खोटे बोलत आहोत याचे वाईट वाटते किंवा आपण खोटे बोलल्यास ते पकडले जातील किंवा संकटात सापडतील अशी भीती वाटते. ही भीती आणि अपराधीपणामुळेच चिंता आणि अस्वस्थता निर्माण होते. जेव्हा एखाद्या व्यक्तीला असे वाटते तेव्हा त्यांना अनैच्छिक शारीरिक बदल शोधणे कठीण होते जे सैद्धांतिकदृष्ट्या, पॉलीग्राफद्वारे शोधले जाऊ शकतात.

पॉलीग्राफ ज्या शारीरिक प्रणालींवर लक्ष केंद्रित करते ते म्हणजे हृदय गती, रक्तदाब, श्वसन दर आणि एखाद्या व्यक्तीला किती घाम येतो. खोटे बोलणे हे सहसा हृदय गती आणि रक्तदाब वाढीसह असते, जे कार्डिओग्राफद्वारे मोजले जाते, श्वासोच्छवासाच्या दरात वाढ होते, जे न्यूमोग्राफद्वारे मोजले जाते आणि घाम वाढतो, जे विद्युत प्रतिकारातील बदलानुसार मोजले जाते. घामामध्ये आढळणाऱ्या इलेक्ट्रोलाइट्सच्या वाढीमुळे त्वचेचे.

कारण हेशारीरिक चिन्हे इतर शारीरिक स्थितींसोबत असू शकतात जसे की आजार, अल्कोहोल, ड्रग्सचा वापर किंवा काही औषधे घेणे, पॉलीग्राफ परीक्षा अनिर्णित असू शकतात. कोणत्याही विद्यमान भारदस्त शारीरिक चिन्हे दूर करण्यासाठी सर्व पॉलीग्राफ परीक्षांदरम्यान मूलभूत प्रश्न विचारले जातात.

पॉलीग्राफ परीक्षेचे निकाल कोर्टाने स्वीकारले नाहीत कारण ते कोर्टाद्वारे मूलभूतपणे अविश्वसनीय मानले जातात आणि अशी भीती असते की ज्युरीर, त्याशिवाय प्रश्न, पॉलीग्राफच्या सर्व परिणामांवर विश्वास ठेवा. तथापि, दोन्ही पक्ष त्याच्या वैधतेस सहमत असल्यास, पॉलीग्राफ न्यायालयात सादर केले जाऊ शकतात.