Ezmûna Girtîgeha Stanfordê ceribandinek sala 1971-ê bû ku ji hêla Phillip Zimbardo ve li Zanîngeha Stanfordê hate kirin ku hawîrdorek zindanê simule kir û xwendekar li ser gardiyan û girtiyan dabeş kir da ku bandorên derûnî yên hêz û kontrolê bixwîne. Ezmûna Girtîgeha Stanfordê hatibû destnîşankirin ku du hefte bidome, lê li gorî Zimbardo, piştî şeş rojan hate rawestandin ji ber ku "gardevan pir hov bûn." bi girtina wan û tazîkirina wan, ji bo ku kêzikên wan hebin, laşê wan paqij kirin û bi darê zorê bi cil û bergên zindanê bi zincîre li lingê wan xistin. Ji her yekî re jimarek hat tayîn kirin, û diviyabû ku tenê bi wê hejmarê were binav kirin. Ev hemû hewldanek bû ku wan bêmirov bikin.

Gerdevan perwerdehiya cerdevaniyê nedidan, lê li şûna xwe hiştin ku bi tena serê xwe birêve bibin. Wan rêgez çêkirin, lê hêdî hêdî di nav hefteyê de, qaîdeyên dest bi xirabûnê kirin. Gardiyan her ku diçe zêdetir hewl didin ku serdestiya xwe li ser girtiyan bidomînin û hevdîtin ne tenê fizîkî, di heman demê de psîkolojîk jî bûn.

Hêwirdor êdî mîna ceribandinekê nema. Jixwe psîkologên berpirsyar jî bi erka xwe ya rêveberên girtîgehê ranebûne ser milê xwe û girtî ne azad bûn, tevî ku mafê wan hebû ku kengê bixwazin biçin. Dê û bavên girtiyan parêzer şandin û rewşê derman kirinRast e, tevî ku dizanibû ku ew ceribandinek e.

Ezmûn pir dûr çûbû - dîmenên vîdyoyê yên hevdîtinên şevê yên dema ku lêkolînerên serî nema li dora xwe bûn, teknîkên cerdevanan ên bi rastî xerabkar nîşan didin.

Vîdyoya li ser ceribandinê ji bo kirînê li vir heye.